علی بن ابیطالب (۱۳ رجب سال ۲۴ پیش از هجرت - ۲۱ رمضان ۴۰ هجری قمری) ، پسرعمو، داماد و نزدیک‌ترین صحابی محمد (پیامبر اسلام) و از اهل بیت وی و همسر فاطمه زهرا و امام اول شیعیان و خلیفه چهارم اهل سنت است. پدرش ابی طالب فرزند عبدالمطلب بن هاشم بن عبد مناف و مادرش هم فاطمه دختر اسد بن هاشم بود بنا بر اين علی بن ابی طالب از هر دو طرف هاشمى نسب است. محمد هنگام بازگشت از آخرین حج خود در غدیر خم، او را «مولای مسلمانان» معرفی کرد و این از دید شیعیان یکی از دلایل علی به جانشینی پیامبر است.
پس از درگذشت پیامبر در ماجرای انتخاب جانشین پیامبر روز وفات پیامبر اسلام، جمعی از انصار در سقیفه بنی‌ساعده گرد آمدند. سرانجام در حالی که علی بن ابی طالب و دیگر یاران نزدیک پیامبر، به تغسیل و تدفین وی مشغول بودند اهل سقیفه تصمیم بر خلافت ابوبکر گرفتند . به باور شیعیان علی بن ابیطالب مدتی پس از درگذشت فاطمه زهرا با او بیعت کرد . علی بن ابیطالب در دوران خلافت سه خلیفه اول جز در انتخاب خلیفه سوم فعالیت سیاسی نداشت و در جنگ‌ها شرکت نمی‌کرد و تنها گاهی در امور دینی، قضایی و سیاسی به خلفا مشورت می‌داد.
- نقد زندگی تاریخی حضرت محمد
- جن در قرآن و اسلام
- تناقضات قران
- آیا حضرت محمد معصوم بوده؟
 |
| علی بن ابیطالب |
- نقد زندگی تاریخی حضرت محمد
- جن در قرآن و اسلام
- تناقضات قران
- آیا حضرت محمد معصوم بوده؟
- غدیرخم
علی بن ابیطالب در روز جمعه سیزدهم رجب سال سی‌ام عام‌الفیل مطابق با ۵۹۹ میلادی (ده سال قبل از بعثت محمد) در مکه و بنابر روایات در مسجدالحرام و درون کعبه به‌دنیا آمد.عبدالحسین امینی در کتاب الغدیر روایات اسلامی را نقل می‌کند که مادر او فاطمه بنت اسد هنگامی که به علی حامله بود، به طواف خانه خدا اّمد و در آن حال دچار درد زایمان شد. او از پروردگار کعبه یاری خواست. ناگهان دیوار کعبه شکافت و وی به درون خانه خدا داخل شد و در اّن جا « علی بن ابی طالب » را به دنیا آورد.
پاسخحذفزمانی که علی ۶ ساله بود، پدر او ابوطالب، رئیس بنی‌هاشم، دچار مشکل مالی گردید. محمد که خود در کودکی تحت سرپرستی ابوطالب قرار گرفته بود و در این زمان سنش از ۳۰ سال گذشته بود، برای سبک کردن بار عایله وی به او پیشنهاد کرد که سرپرستی علی را او بر عهده بگیرد. ابوطالب پذیرفت و علی از کودکی در خانه محمد و تحت نظر او قرار گرفت.
علی اولین فرد ایمان‌آورده به محمد است.در مورد سن علی در زمان بعثت پیامبر، از حدود ده الی پانزده سال در کتب تاریخی گمانه زنی شده است. اما برخی نویسندگان تلاش کرده اند تا اسلام آوردن علی بن ابیطالب را به دلیل کم سن بودن او مردود بشمارند.
علی تقریبا در تمام لشکرکشی‌های دوران محمد شرکت داشت. علی بن ابیطالب معمولا علم دار سپاه محمد بود و تنها در دو لشکرکشی (فدک در سال ششم هجری و لشکر کشی یمن بسال ده هجرت) فرمانده سپاه اسلام بود.شجاعت و دلاوری علی بن ابیطالب در جنگ‌ها شهرت یافت. در غزوه بدر علی به تنهایی بیش از یک سوم افراد دشمن را کشت. در غزوه احد و حنین از محمد دفاع کرد و در غزوه خیبر از خود رشادت ها نشان داد. علی نویسنده متن صلح حدیبیه بود. در هنگامی که ابوبکر حج را رهبری می‌کرد، محمد سوره «برائت از مشرکان (توبه)» را به وسیله علی به مکیان ابلاغ کرد. در فتح مکه علی بن ابیطالب کسی بود که برای شکستن بت‌های درون کعبه و دیگر بت‌هایی که توسط قبیله‌های اوس و خزرج و طیء پرستیده می‌شد، انتخاب شد.
برگزیده شدن به خلافت پس از کشته شدن عثمان به دست شورشیانی از مصر و کوفه و بصره، نظرها بر علی و طلحه بود. در این میان اهالی مصر متمایل به طلحه بودند و انصار، بصریان و کوفیان تمایل بر خلافت علی داشتند. سرانجام در ۱۹ ذیحجه سال ۳۵ برابر ۱۸ ژوئن ۶۵۶ علی بن ابیطالب رسما به خلافت برگزیده شد. علی پس از برگزیده شدن به خلافت از کشندگان عثمان و همچنین از فرقه‌ای که برای او جایگاه فوق بشری قائل بودند دوری جست.پس از خلافت علی بن ابیطالب بسیاری از قبیله قریش از علی بن ابیطالب روی گرداندند چون علی بن ابیطالب بر حقوق عشیره بنی هاشم که عشیره پیامبر بود دفاع می نمود. علی بن ابیطالب همچنین متهم به این شد که از مجازات کشندگان عثمان خودداری می کند و سمت ها اداری را از طرفداران عثمان پاکسازی می کند. یکی از مهمترین مخالفان علی معاویه بود. معاویه فرماندار شام بود و از خویشان عثمان بود که بدین سبب خونخواهی کشندگان عثمان را حق خود می دانست. جنگ جمل علی مورد حمایت انصار و مردم عراق بود. اما پیش از آنکه فرصت نماید که معاویه را سرکوب کند با شورش طلحه و زبیر مواجه شد. این دو به همراهی عایشه سر به شورش برداشتند و شهر بصره را تصرف کردند. علی با کمک نیروهایی که از کوفه که بعدها پایتخت او شد توانست شورشیان را در جنگ جمل شکست دهد.علی بن ابیطالب پس از دفع شورش طلحه و زبیر متوجه شام در شمال شد. سرانجام جنگ صفین به راه افتاد. پس از مدت زیادی جنگ، ستاره معاویه رو به افول بود. با تدبیر عمرو عاص سپاهیان معاویه قران به سرنیزه‌ها آویختند و تقاضا کردند تا حکم قران بین دو سپاه اجرا شود. کار به داوری بر اساس قرآن گذاشته شود. سپاهیان علی با دیدن قرآن های آویخته شده دست از جنگ کشیدند. علی به علت اصرار اکثریت سربازانش به پذیرش حکمیت، مجبور به تن دادن به آن شد.بحث و جدل بر روی انتخاب نماینده علی، به اختلافات علی و مردم کوفه دامن زد. علی، ابن عباس و مالک اشتر را انتخاب کرد؛ در حالی که اشعث بن قیس و بعضی دیگر، ابوموسی اشعری را که چندان با علی سازگاری نداشت و پیش تر مردم کوفه را از یاری علی باز می داشت، قبول داشتند. سرانجام، به علت اصرار مردم کوفه، از جانب علی بن ابیطالب ابوموسی اشعری و از جانب معاویه، عمرو عاص بعنوان طرفین حکمیت انتخاب شدند که در نهایت حکم داوران به ضرر علی اعلام شد. معاویه، به خلافت انتخاب شد و گروهی از سپاهیان علی، که دست از جنگ کشیده، خواستار حکمیت شده بودند، پس از اعلام نتیجه از کار خود پشیمان شدند؛ این گروه از آن پس به صورت گروهی سیاسی و مذهبی، با علی اعلام دشمنی کردند، آنان را کافر خواندند و سعی می نمودند پیروان و یاران علی بن ابیطالب را بکشند.علی نیز در جنگ نهروان با آنان جنگید.شورش ایرانیان در زمان خلافت علی در آخرین سال خلافت علی اتفاق افتاد که توسط سپاهیان فرماندار خلیفه، زیاد ابن ابیه فرونشانده شد.
پاسخحذفسال آخر خلافتپس از قضیه حکمیت، هر چند علی بن ابیطالب حکم برکناری را نپذیرفت و خود را کماکان خلیفه مسلمانان می‌نامید اما هر روز از وفاداران به او کاسته می‌شد. در زمانی که علی مشغول رفع شورش خوارج بود معاویه کنترل مصر را در دست گرفت. در سال ۴۰ هجری علی بن ابیطالب حتی کنترلی بر شهرهای مکه و مدینه نداشت. علی بن ابیطالب عملا به شهر کوفه محدود شده بود و در موضعی تدافعی بود تا آنجایی اقدامی در برابر لشکرکشی‌های معاویه به قلب عراق، یمن و عربستان نکرد. در همان سال تعدادی از مسلمانان سرشناس در محلی بنام ادروه گردآمدند. با این ایده که هر دو شخص علی و معاویه را خلع و عبدلله پسر عمر را به خلافت برگزینند. اما این شورا در نهایت به تصمیم نهایی نرسید.در سال آخر خلافت علی، مردم کوفه و بصره پس از حملات لشکریان معاویه به شهرهای عراق، ماهیت واقعی معاویه را شناختند و دوباره با علی بر ضد معاویه متحد شدند. با این حال نگرش مردم نسبت به علی در این مقطع زمانی، به شدت متفاوت بود. فقط اقلیت کوچکی از آنها معتقد بودند که علی بهترین شخص پس از محمد برای خلافت است. در حالی که اکثریت مردم علی بن ابیطالب را به علت دشمنی با معاویه مورد حمایت قرار دادند.