علامه محمد باقر مجلسی فرزند ملا محمد تقی مجلسی فرزند مقصود علی مجلسی ، معروف به علامه مجلسی و مجلسی ثانی یکی از علمای بزرگ تشیع دوران صفویه بود.
علامه محمد باقر مجلسی در سال ۱۰۳۷ هجری قمری، در شهر اصفهان دیده به جهان گشود. پدرش مولا محمد تقی مجلسی از شاگردان شیخ بهایی بود و در علوم اسلامی از بزرگان روزگار خود به شمار میرفت. مادر محمد باقر مجلسی دختر صدرالدین محمد عاشوری بود.
علامه محمد باقر مجلسی |
با وجود اینکه پدر محمد باقر مجلسی در علوم نقلی تبحر داشت، ولی بر اثر تغییر جهتی که در پدر علامه محمد باقر مجلسی حاصل شده بود و بیشتر متمایل به علوم نقلی و بخصوص شرح و تفسیر احادیث گردیده بود، تنها علوم نقلی را از پدرش فرا گرفت و علوم عقلی را نزد آقا حسین خوانساری استفاده کرد.
علامه محمد باقر مجلسی در ۱۴ سالگی از ملاصدرا، اجازه روایت گرفت. و سپس در حضور استادانی چون علامه حسن علی شوشتری، امیر محمد مومن استرآبادی، میرزای جزایری، شیخ حرعاملی، ملا محسن استرآبادی، ملا محسن فیض کاشانی، ملا صالح مازندرانی، تحصیل کرد. محمد باقر مجلسی در اندک زمانی بر دانشهای صرف و نحو، معانی و بیان، لغت و ریاضی، تاریخ و فلسفه، حدیث و رجال، در ایه و اصول و فقه و کلام احاطه کامل پیدا کرد.
لازم به ذکر است محمد باقر مجلسی در زمان خود با توجه به نزدیکی به دربار شاه سلطان حسین، بر ضد آشنایی با دانشهای مبتنی بر خرد و استدلال برخاست و حتی نوشت که نباید پیرامون علم و صفات خداوند و شبهه های مربوط به قضا و قدر اندیشید . در همین دوران است که ملا صدرا تکفیر میشود و مجلسی ملا صادق اردستانی را از اصفهان بیرون میکند
محمد باقر مجلسی در ۲۷ رمضان سال ۱۱۱۰ یا ۱۱۱۱ وفات یافت و در جامع عتیق اصفهان مدفون شد.